امروز: پنجشنبه 9 فروردین 1403
دسته بندی محصولات
بخش همکاران
بلوک کد اختصاصی

سیر تدوین معاجم و واژه‌نامه‌های عربی به عربی از قبل از اسلام تاكنون

سیر تدوین معاجم و واژه‌نامه‌های عربی به عربی از قبل از اسلام تاكنون دسته: زبان های خارجی
بازدید: 8 بار
فرمت فایل: doc
حجم فایل: 18 کیلوبایت
تعداد صفحات فایل: 18

این مقاله، نگاهی اجمالی دارد به سیر تدوین معاجم و واژه‌نامه‌های عربی به عربی از قبل از اسلام تاكنون قبل از اسلام در بین اعراب، فرهنگ‌های شفاهی رایج بود ولی كم‌كم با ظهور و گسترش اسلام، لزوم تدوین فرهنگها و معاجم لغوی به صورت مكتوب احساس گردید

قیمت فایل فقط 11,700 تومان

خرید

مقاله سیر تدوین معاجم و واژه‌نامه‌های عربی به عربی از قبل از اسلام تاكنون

چكیده:

این مقاله، نگاهی اجمالی دارد به سیر تدوین معاجم و واژه‌نامه‌های عربی به عربی از قبل از اسلام تاكنون. قبل از اسلام در بین اعراب، فرهنگ‌های شفاهی رایج بود ولی كم‌كم با ظهور و گسترش اسلام، لزوم تدوین فرهنگها و معاجم لغوی به صورت مكتوب احساس گردید. لذا پایه‌های تدوین واژه‌نامه‌ها با اتخاذ یكی از چهار شیوة معجم‌نویسی بنا نهاده شد. معاجم و كتب لغت فراوانی در این رابطه تالیف شدند وبا گذشت زمان بر غنای مجموعه افزوده شد.

از جمله این كتب لغات، كتاب‌های «العین»، «التهذیب اللغه»، «المحیط»، «البارع فی اللغه»، «المحكم»، «الجمهره اللغه»، «المقاییس»، «مجمل‌اللغه»، «الصحاح»، «العباب»، «لسان‌العرب»، «قاموس‌المحیط»، «تاج‌العروس»، «اساس البلاغه»، «محیط‌المحیط»، «اقرب الموارد»، «المنجد فی‌اللغه»، «معجم‌الوسیط» می‌باشند.

كلید واژه‌ها:

لغت، معجم، واژه‌نامه‌های عربی، حروف الفباء، نظام الفبائی، تبویب.

مقدمه:

قبل از اسلام، اعراب توجه چندانی به تحصیل علم از جمله علم صرف و نحو نداشته و تحصیل آن را جزو صنایع و حرف می‌دانستند و سرودن اشعارشان صرفاً براساس شرایط آب و هوائی و نژاد و فطرتشان بود. ولی به دلیل رفت و آمد عربها با بیگانگان و انحراف تدریجی در لغت زبان عربی و از طرفی گسترش اسلام در بین مردم غیرعرب، فراگیری زبان عربی به عنوان زبان دین لازم شناخته شد تا مردم تازه مسلمان در فهم معانی قرآن و احادیث دچار اشتباه نشوند و یا قرآن دستخوش تحریف نگردد. در نتیجه كم‌كم لغت‌شناسی و فرهنگ‌نویسی و تدوین لغت‌نامه‌ها مورد توجه قرار گرفت.(1)

روش‌های تدوین معاجم:

تنظیم كلمات و مفردات برحسب معانی و موضوعات وتدوین رساله‌های كوچك فراوان در این رابطه، به تدریج راه را برای ظهور معاجم هموار كرد و بعدها برای تدوین معاجم نیز طرق مختلفی بكار گرفته شد. از جمله:

1) روش اول:

نخستین روش معجم‌نویسی، از آن خلیل بن احمد فراهیدی پیشگام در علم نحو و واضع علم عروض می‌باشد. وی صاحب كتاب «العین» اولین كتاب لغت در زبان عربی می‌باشد.(2)

در این روش، لغات بر مبنای مخارج حروف (مواضع تلفظ حروف در حلق و دهان) مرتب می‌شوند. این حروف عبارتند از: «ع ح هـ غ خ، ق ك، ج ش ض، ص س ز، ط د ت، ظ ذ ث، ر ل ن، ف ب م، و ی ا» و خلیل معجم خود را با حروف عین یعنی «كتاب العین» آغاز كرد.(3)

معجم وی از «كتب» مختلفی تشكیل می‌شود و هر كتاب براساس ساختمان كلمه تبویت می‌گردد.

او هر حرف را یك كتاب نامید كه در برگیرنده لغات زیادی بود و واژگان عربی اعم از مستعمل و مهمل را دارای چهار حالت ثنائی (دو حرفی) و ثلاثی (سه حرفی) و رباعی (چهار حرفی) و خماسی (پنج حرفی)دانست.

خلیل در تألیف معجمش دو نكته را لحاظ كرد: اول تنظیم كتاب براساس مخارج حروف و دوم، مسئله تقالیب.

احتمالاً ابتكار خلیل بن احمد در تنظیم معجم براساس مخارج حروف كه برگرفته از هنر موسیقی و آشنائی او با دستگاه صوتی می‌باشد، به خاطر آن است كه حروف از طریق صوت راحتتر از كتابت و نوشته، تشخیص داده می‌شوند. وی در تألیف كتاب «العین»، موضوع «تقالیب» را مد نظر قرار داد. به این معنی كه تمامی كلمات قابل تصور بعد از جابجا كردن حروف یك كلمه، در یك جایگاه واحدی قرار می‌گیرند. مثلاً وی با قلب ودگرگونی كلمه «ضرم» كه در كتاب ضاد قرار گرفته، كلمات دیگری چون ضمر، مرض، مضر، رضم، رمض را به دست آورد. و آنها را هم در همان كتاب قرار داد. و از تكرار این كلمات در سایر كتب معجم‌العین از جمله كتاب م، ر، ... هم خودداری كرد. چرا كه در كتاب «ضاد» از آنها یاد كرده‌ بود. (4)

از جمله كتب دیگری كه مشابه روش خلیل تألیف شده، كتاب «التهذیب اللغه» تألیف ابومنصور محمدبن احمدبن از هر بن طلحه معروف به ازهری هروی می‌باشد.

قیمت فایل فقط 11,700 تومان

خرید

برچسب ها : لغت , معجم , واژه‌نامه‌های عربی , حروف الفباء , نظام الفبائی , تبویب , پروژه , پژوهش , پایان نامه , مقاله , جزوه , دانلود پروژه , دانلود پژوهش , دانلود پایان نامه , دانلود مقاله , دانلود جزوه

نظرات کاربران در مورد این کالا
تا کنون هیچ نظری درباره این کالا ثبت نگردیده است.
ارسال نظر